လွင်ႈၽိုၵ်းသွၼ်ႁဵတ်းတူဝ်ထူပ်း (Practicum teaching) ၼႆႉ ပဵၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၵၢၼ် ဢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ၵူႈၵေႃႉတေလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇတေယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းယဝ်ႉ။ 9.1. ဢွင်ႈတီႈၽိုၵ်းသွၼ် ဢွင်ႈတီႈၽိုၵ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း တၢင်းလတ်း၊ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်း၊ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း။ 9.2. ၶၢဝ်းတၢင်းၽိုၵ်းသွၼ် ၼိုင်ႈပီ 9.3. ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ တႃႇၽိုၵ်းသွၼ် ဝၢႆးသေလူင်းၽိုၵ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းၽိုၼ်လၢႆးငၢၼ်း ၽွၼ်းၵၢၼ် ဢၼ်လႆႈႁဵတ်း တူဝ်ထူပ်းတၢင်ႇထိုင်ၶူးသွၼ် (Report)၊ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းပဵၼ် ပႃႇဝႃႇပွႆႉ (PowerPoint) သေ တၢင်ႇလၢတ်ႈၼႄပႃး။

လွင်ႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵၢၼ်သွၼ် 50% ပၢင်ထတ်းသၢင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇသွၼ် - Pretest Core Subject - ၽႃႇသႃႇလၵ်း● လွင်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း - Attendance● လွင်ႈတင်ႈၸႂ်ႁဵၼ်း လႄႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ် - Class Participation and Engagement● Homework● Quiz● Midterm● Project● Finial Test ပၢင်ထတ်းသၢင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ဝၢႆးပၢင်သွၼ် - Posttest ၽိုၵ်းၵၢၼ် - Practicum Teaching ဢဝ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ပဵၼ်လၵ်း - Pretest & Posttest SubjectPretestPosttestLesson Planning1590 ဢဝ်ပဵၼ်ၽႃႇသႃႇ ပဵၼ်လၵ်း - Class Grade SubjectAttendanceParticipationHomeworkQuizMidtermProjectFinial TestTotalLesson Planning         လၢႆးၼပ်ႉသွၼ်ႇမၢတ်ႈ လူင်ႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵၢၼ်သွၼ် -Academic Grading Scale ၶပ်ႉၼပ်ႉပဵၼ် %ပဵၼ်တူဝ်လိၵ်ႈပဵၼ်ၶိူင်ႈမၢႆ - Grade190% - 100%ၶိုၵ်ႉတွၼ်း - ExemplaryA280% -89%ၶႅမ်ႉ - ExcellentB+370% - 79%လီ - GoodB460% - 69%ပၢၼ်ၵၢင် - StandardC559% လူင်းတႂ်ႈတူၵ်းD ၾိင်ႈယၢမ်ႈ၊ လွင်ႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်း 50% ● ဢၵျၢင်ႉတၢင်းယၢမ်ႈ (လွင်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်ႁူင်းႁဵၼ်း၊ တၢင်းႁဵတ်းသၢင်ႈ၊ လွင်ႈလၢတ်ႈၸႃ)● လွင်ႈမူတ်းသႂ်တူဝ်ၶိင်း (လွင်ႈၼုင်ႈမႆ၊ ၵၢၼ်လုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီတူဝ်ၶိင်း)● လွင်ႈၼမ်ႉၸႂ် မေႃၸွႆႈထႅမ်၊ မေႃၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ- Teamwork (ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼွၵ်ႈႁွင်ႈႁဵၼ်း - မူတ်းသႂ်၊ ႁုင်မိုဝ်ႉ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်) လၢႆးၼပ်ႉသွၼ်ႇမၢတ်ႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈ၊ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၶပ်ႉပဵၼ်တူဝ်ၼပ်ႉပဵၼ်တူဝ်လိၵ်ႈပဵၼ်ၶိူင်ႈမၢႆ - Grade14ၶႅမ်ႉA23လီB+32ပၢၼ်ၵၢင်B41လီမူၼ်ႉမႄးC50ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈD

ၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵူႈဝၼ်းဝၼ်း ၶၢဝ်းယၢမ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်5:00လုၵ်ႉ5:30ၽိုၵ်းသၢၼ်း7:30ၵိၼ်ၶဝ်ႈ8:25  – 11:30ၶဝ်ႈထႅဝ် တၢင်ႇၸွမ်ႇပိဝ် ၶဝ်ႈႁွင်ႈႁဵၼ်းလိုဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်း13:00 – 15:30ႁဵၼ်းလိုဝ်ႈ ၊ ဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း လဵၼ်ႈတၢင်းလဵၼ်ႈ18:30ၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈ19:00 – 21:00ႁဵၼ်းတွၼ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈ22:00ယင်ႉလိုဝ်ႈ ၊ ၼွၼ်းဝၼ်းသဝ်ပွတ်းၼႂ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ဝၼ်းလိုဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ဝၼ်းသဝ်ပွတ်းဝၼ်း ၊ ဝၼ်းဢႃးတိတ်း ၊ ဝၼ်းလိုဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်

လွင်ႈၼုင်ႈမႆ ၵူၼ်းၸၢႆး ၼုင်ႈၶူဝ်းတႆး ႁႂ်ႈမီးၽၢင်ႁၢင်ႈ ၵႅပ်ႈလႅပ်ႈမူတ်းသႂ် လွင်ႈၼုင်ႈမႆ ၵူၼ်းယိင်း ၼုင်ႈၶူဝ်းတႆး ႁႂ်ႈမီးၽၢင်ႁၢင်ႈ ၵႅပ်ႈလႅပ်ႈမူတ်းသႂ် လွင်ႈမူတ်းသႂ်တူဝ်ၶိင်း တေလႆႈၵႅတ်းၶူၼ်ႁူဝ် ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ တေလႆႈၵႅတ်းၵၢပ်ႇၼဵပ်ႉတိၼ် ၼဵပ်ႉမိုဝ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ

ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးဝႆႉ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၽူႈမၢႆ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ၊ ၶူးသွၼ်၊ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ဝႆႉ။ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈပေႃႇလသီႇႁူင်းႁဵၼ်း၊ ပိူင်ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၼႃႈၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း တႃႇပူၵ်းပွင်ႁူင်းႁဵၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ၼႃႈၵၢၼ် 5.1. ပုၼ်ႈၽွၼ်း လႄႈ ၼႃႈၵၢၼ် ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸတ်းလွၵ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသွၼ် လႄႈ ၶူးသွၼ်ၸွမ်းၽႃသႃ  ၸွမ်းထတ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လိူၼ် ၊ ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း တႃႇတွပ်ႇလိၵ်ႈ၊ ထတ်းလိၵ်ႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသၢၼ်ၵပ်းသၢၼ် ၽူႈမီးပုၼ်ႉၽွၼ်း လွင်ႈၶႅၵ်ႇတေၶိုၼ်ႈမႃးသွၼ်ၵပ်းသၢၼ် ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပၢင်သဝ်း ၵပ်းသၢၼ်ပၼ်တႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၽိုၵ်းၵၢၼ် 5.2. ၽူႈမၢႆ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸွႆႈ ၶေႃႈမုၼ်း ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ် ၵၢၼ်လုမ်း (တၢင်ႇလိၵ်ႈ၊ ၶဝ်ႈသၢၼ်) ၵဵပ်းမၢၵ်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း (ႁူဝ်ႁုပ်ႈ) ၵဵပ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶူးသွၼ် ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ပိုၼ်းတူဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵုမ်းထိင်း ၸၢၵ်ႈထုၵ်ႈလိၵ်ႈ လႄႈ ထုၵ်ႈလိၵ်ႈ ႁဵတ်းသဵၼ်ႈမၢႆၶူဝ်းၶွင်ႁူင်းႁဵၼ်း ၵဵပ်းသိမ်းဝႆႉၶေႃႈမုၼ်း ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ႁဵတ်းသဵၼ်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ ပိုၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ မၢတ်ႈမၢႆဝႆႉလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် လုၵ်ႈႁဵၼ်း 5.3. ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၸတ်းပၼ်၊ တူၺ်းထိုင်လွင်ႈယူႇ၊ ၵိၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၽႅၼ်၊ ၸတ်း၊ ထတ်း လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼွၵ်ႈႁွင်ႈႁဵၼ်း မၢတ်ႈမၢႆဝႆႉ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်၊ ၾိင်ႈယၢမ်ႈ၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၼွၵ်ႈႁွင်ႈႁဵၼ်း ယိပ်းငိုၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း၊ ငိုၼ်းၵႃႈၽၵ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းသေ ႁဵတ်းလွင်ႈလိုမ်ႈလႆႇမူတ်းသႂ် ႁူင်းႁဵၼ်း 5.4. ၶူးသွၼ် ၶူးသွၼ် တေႃႇလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵၢၼ်သွၼ် လႄႈ ၵၢၼ်သွၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵၢၼ်သွၼ်သေ သူင်ႇထိုင်ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းထတ်း ႁႂ်ႈၶိုတ်းတၼ်း ။ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၸွမ်းၼင်ႇလွၵ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသွၼ် ဢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းတမ်း ဝၢင်းပၼ် ။ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶိူင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်သွၼ် ႁႂ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈ လႄႈ ႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်း လီ တေႃႇၵၢၼ်သွၼ် ။ထတ်း၊ ပၼ်မၢတ်ႈ ၵၢၼ်ႁိူၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်သေ သူင်ႇပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶိုၼ်း ႁႂ်ႈၶိုတ်း တၼ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ။ပွင်ႇလႅင်းပၼ် ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႆႈႁပ်ႉႁူႉယိူင်းဢၢၼ်းၵၢၼ်သွၼ် လႄႈ လွင်ႈမုင်ႈ မွင်းၵၢၼ်သွၼ် ႁႂ်ႈၸႅင်ႈလႅင်း။ၸႂ်ႉတိုဝ်းပပ်ႉၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် လႄႈ ၶေႃႈမုၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ႁႂ်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇ မီးၽွၼ်းလီ တေႃႇၵၢၼ်သွၼ် လႄႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ။သွၵ်ႈႁႃလဵပ်ႈႁဵၼ်း ထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ လွၵ်းလၢႆးသွၼ် တႃႇပိုတ်ႇပၢင်ႇ ပၼ်တၢင်းႁူႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းတႃႇသေႇ။ ပၼ်မၢတ်ႈ၊ ၵဵပ်းမၢတ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း ။ ၶူးသွၼ် တေႃႇႁွင်ႈႁဵၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်း ႁႂ်ႈမီးၽွၼ်းလီ တေႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း ။တၼ်းၶိုတ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသွၼ် ။သၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်ႁဵၼ်း ဢၼ်ၽဵင်ႇပဵင်း၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵူႈၵေႃႉ မီးတိုဝ်ႉတၢင်း၊ မီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄ တေႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း ။ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢၼ်သွၼ် ႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ တႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း ။မိူဝ်ႈပၼ်ၵၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ႁဵတ်းယဝ်ႉ တူဝ်ႈ ။ၶႆႈၸွမ်းတူၺ်း ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်လႆႈတမ်းဝၢင်းဝႆႉပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ။ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပၼ်ၵၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇတင်းၵၢၼ်သွၼ် ။မိူဝ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် မႃးဢၢပ်ႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈထတ်းတူၺ်း၊ ပၼ်ၶေႃႈၼႄႉ ၼမ်းသေ ပၼ်မၢၵ်ႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈသၢၵ်ႇထုၵ်ႇ ။ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၸၢမ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းငဝ်းလၢႆး လႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း သၢင်ႇထုၵ်ႇ ။ ၶူးသွၼ် တေႃႇၶူးသွၼ်ႁူမ်ႈၵၢၼ်ႁူမ်ႈသၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၶဝ်ႈတိၼ်ၶဝ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်း ၶူးသွၼ်ႁူမ်ႈၵၢၼ် လႄႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ် တႃႇပုၼ်ႈပၢင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း။တူဝ်ႈတၼ်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၶူးသွၼ်ႁူမ်ႈၵၢၼ် လႄႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ် တႃႇသေႇ။သၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းဢၼ်မီး လွင်ႈပိုတ်ႇပၢင်ႇ၊ သၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်တင်း ၶူး သွၼ်ႁူမ်ႈၵၢၼ် လႄႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း။ ပိုၼ်ၽႄပၼ်တၢင်းႁူႉ လႄႈ တူဝ်ထူပ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၶူးႁူမ်ႈၵၢၼ်တေလႆႈႁဵၼ်းႁူႉ ပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၶူးသွၼ် တေႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵပ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်လီလီ။သၢင်ႈလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၸမ်ႈၸႂ်လီ တင်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း။ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇလီတႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း။တင်ႈၸႂ်ထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း လႄႈ တုမ်ႉတွပ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းႁႂ်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ မူၼ်ႉမႄးပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း။သၢင်ႈပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် လႆႈႁဵၼ်းႁူႉ။ သၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းႁွင်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ဢၼ်လီတႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း။ ၶူးသွၼ် တေႃႇမုၵ်ႉၸုမ်း လႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် မုၵ်ႉၸုမ်း။ႁပ်ႉထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ် မုၵ်ႉၸုမ်း၊ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ၊ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း။ သူၼ်းတုမ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁႂ်ႈပွင်ႇၸႂ် ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လႄႈ ပၼ်ႁႅင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း။ ၶူးသွၼ် တေႃႇႁူင်းႁဵၼ်းတေလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ။မီးလွင်ႈၼပ်ႉယမ် ႁၵ်ႉၼႃႈၵၢၼ် ဢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း မွပ်ႈဢၢပ်ႈပၼ်။ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ႁူင်းႁဵၼ်းတႃႇသေႇ။ ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်ႁူင်းႁဵၼ်း။

ထႅမ်ၶေႃႈမုၼ်းဝႂ်တၢင်ႇၶဝ်ႈႁဵၼ်း၊ သႂ်ႇၶႅပ်းႁၢင်ႈသေ သူင်ႇထိုင်ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇဝၼ်းဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် (1) ၽိုၼ်ၶူးသွၼ်မုၵ်ႉၸုမ်း - တေလႆႈဢဝ်လိၵ်ႉၵမ်ႉထႅမ် ႁူဝ်ၼႃႈၶူးၶူးပရႁိတ - တေလႆႈဢဝ်လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၶူးတူင်ႇဝူင်း - တေလႆႈဢဝ်လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် ပူႈၵၢင်ႉ

ၵူၼ်းမီးသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ် - ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်သူၼ်ၸႂ် ႁဵတ်းၶူးသွၼ် ၵူႈၵေႃႉ တႄႇဢဝ်ဢႃႇယူႉ 18-40 ပီ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ပဵၼ်ၶူးသွၼ်သေ ၶႂ်ႈထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၽၢႆႇပၢႆးၶူးသွၼ် ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် မေႃတႅမ်ႈ၊ မေႃဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႆးလီလီ ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်မီးငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ ၵၢၼ်လူ၊ ၵၢၼ်တႅမ်ႈ လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် မီးလွင်ႈသူၼ်ၸႂ် ပႃးဝႃႇသၼႃႇ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၶူးသွၼ် ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် မီးပၢႆးယူႇလီတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးတၢင်းပဵၼ်ဝႆႉၶၢဝ်းယၢဝ်း ။ ဝၢႆးသေပၢင်သွၼ်ယဝ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၵေႃႉဢၼ် ႁၢပ်ႇထၢမ်းလႆႈၼႃႈၵၢၼ် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း တီႈဢေႇသုတ်း 2 ပီ ။ မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်ဢဝ်လႆႈ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်သွၼ် (6) လိူၼ် တေႃႇပၢင် သွၼ်ပေႃး သုတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈထိုင်တီႈ။

တွၼ်ႈတႃႇတေသူႇၸူးထိုင်လႆႈ ၼင်ႇယိူင်းဢၢၼ်း၊ ၶေႃႈမုင်ႈမွင်းၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းတေၸႂ်ႉ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းတႆး ပဵၼ်ပိူင်လူင်၊ ၽႃႇသႃႇဢင်းၵိတ်ႉ လႄႈ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတၢင်ႇဢၼ် ပဵၼ်ၵႅမ်သေ သွၼ်ၵႂႃႇ။ တေၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးဢၼ်ဢဝ်ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပဵၼ်သုၼ်ၵၢင် (Learner-Centre)၊ ႁွင်ႈႁဵၼ်းမီးလွင်ႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇ၊ ၵၢၼ်ၸႅၵ်ႇၽႄတၢင်းႁူႉတူဝ်ထူပ်း လႄႈ လွင်ႈၽိုၵ်းႁဵတ်းတူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းႁွင်ႈ ႁဵၼ်းသေ သွၼ်ၵႂႃႇ။  တေၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး ပၼ်ၼႃႈၵၢၼ် ႁႂ်ႈလႆႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ၊ ၽိုၵ်းႁဵတ်းတူဝ်ထူပ်း၊ လဵပ်ႈႁဵၼ်းသေသွၼ်ၵႂႃႇ။ တေသၢင်ႈပဵၼ်ၸုမ်းပဵၼ်ၵေႃသေ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁဵၼ်းႁူႉၵႂႃႇ။ တေၽိတ်ႈမွၵ်ႇ ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉ၊ ၽူႈမီးပိုၼ်ႉႁူႉ လူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢႆးလႂ်ပၢႆးၼၼ်ႉသေ မႃးၸႅၵ်ႇၽႄပူင်သွၼ်ၵႂႃႇ။ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းလွၵ်းလၢႆးသွၼ် တီႈၶူၼ်းသွၼ်၊ ႁူပ်ႉထူပ်းတွင်ႈထၢမ် တီႈတူဝ်ၶူးသွၼ် ၶဝ်သေ ႁဵၼ်းႁူႉၵႂႃႇ။

ပိုၼ်းလင် ၸွမ်းၼင်ႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး မီးလၵ်းၼမ်း တႃႇပူၵ်းပွင်ၽဝၵူၼ်းမိူင်း ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၽဝၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်၊ မီးတၢင်းႁူႉ တႃႇပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ႁူမ်ႈပူၵ်းပွင်မိူင်းၸိုင်ႈတႆးၼၼ်ႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ၸင်ႇလႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇ၊ တမ်းဝၢင်းပေႃႇလသီႇ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၵေႃႇသၢင်ႈ ပူၵ်းပွင်ႁူင်းႁဵၼ်း ပိုတ်ႇသွၼ်တႄႇဢဝ် ၸၼ်ႉဢွၼ် ထိုင် ၸၼ်ႉၸွမ်သေ ႁပ်ႉသွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈ လွႆတႆးလႅင်း၊ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်၊ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢုပ်ႇပိူင်ႇၼႂ်း မိူင်းၸိုင်ႈတႆး တင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပီ 1998 တေႃႇ ထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ဢဝ် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး ပဵၼ်လၵ်းသေ ပူၵ်းပွင်သွၼ်ပၼ် လိၵ်ႈတႆး၊ ဢင်းၵိတ်ႉ၊ ထႆး၊ ပိုၼ်း၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ၊ မီးပိုၼ်ႉႁူႉ တၢင်းမေႃ၊ ပေႉတူဝ်၊ မေႃဢွၼ်ႁူဝ် ပူၵ်းပွင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၽႃႇသႃႇ၊ သႃႇသၼႃႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း မိူင်းၸိုင်ႈတႆးမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းၼမ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဝႃႈ “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူႈၵေႃႉ တၵ်းတေလႆႈၶဝ်ႈထိုင် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈၵိုတ်းဝႆႉတၢင်းလင်” ၼႆ ၼၼ်ႉလႄႈ သင်၊ ၸွမ်းလူၺ်ႈ မီးလွင်ႈမူၼ်ႉမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ လၵ်းသုတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ႁႂ်ႈငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ငဝ်းလၢႆးၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း လႄႈ တၢင်းလူဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပူၵ်းပွင်ပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇ ၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်း၊ တေမီးလွင်ႈတိူဝ်ႉယမ်၊ ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီမီးၶူး သွၼ် ဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ၊ ပေႉတူဝ်၊ တူဝ်ႈတၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵွၼ်းၼမ်းပွင်သၢင်ႈ ၵႂႃႇလႆႈလီလီ ယူႇယဝ်ႉ။ ၼႆလႄႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၸင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၶပ်းၶိုင် ပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းပူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉၶူးသွၼ် ၼႆႉမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်၊ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ် ၼႂ်းႁူင်း ႁဵၼ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းတႆး ပဵၼ်ပိူင်လူင်ယဝ်ႉ။ တႃႈမုင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း တႃႇပဵၼ်မႃးႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉၶူးသွၼ် ၽၢႆႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်၊ ၽၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပွင် ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်။ ယိူင်းဢၢၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၶူးသွၼ် တေမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ လႄႈ မီးၼမ်ႉၸႂ်လွင်ႈပဵၼ်ၶူးသွၼ်သေ မေႃဢွၼ်ႁူဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈ တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႃႇတူင်ႇဝူင်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးၶူးသွၼ် ဢၼ်ဝႆႉၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပဵၼ်ယႂ်ႇ (Learner-Center) သေ ပူၵ်းပွင်ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးၶူးသွၼ် ဢၼ်မေႃၼမ်းၼႃႈၶူးသွၼ် ၽၢႆႇလွၵ်းလၢႆးသွၼ် လႄႈ ၽူႈႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးၶူးသွၼ် ဢၼ်ႁၵ်ႉၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းသေ လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉယူႇတႃႇသေႇ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးၶူးသွၼ် ဢၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇၼႂ်းၽႃႇသႃႇၵၢၼ်သွၼ် ပၢႆးဝူၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း လွၼ်ႉၵႅၼ်လွင်ႈပူၵ်းပွင်ပၼ် ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ၊ ပေႉတူဝ်သေ ပဵၼ်မႃးၵူၼ်းမိူင်းလီ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈပူၵ်းပွင်ပၼ်ၶူးသွၼ်။ လွင်ႈမုင်ႈမွင်းႁူင်းႁဵၼ်း ဝၢႆးသေယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ ၶူးသွၼ်တေမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ- လူင်ႉလႅၼ်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉ လွင်ႈပဵၼ်ၶူးသွၼ် ပဵၼ်ၽူႈၵေႃႉဢၼ် လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉယႃႇတႃႇသေႇ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉပၢႆးဝူၼ်ႉၽႄႈသၢင်ႈ၊ ၼမ်ႉၵတ်ႉမေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ၊ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ လႄႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၶူင်သၢင်ႈ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵၢၼ်ဢူဝ်ႁူဝ်ၸတ်းပွင် ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း မီးၼမ်ႉၵတ်ႉမေႃၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ မီးလွင်ႈၽွမ်ႉတႃႇလူင်းမိုဝ်းသွၼ် ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၵူႈလၢႆးလၢႆး မေႃၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း လႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႁဵၼ်း မေႃၸႂ်ႉတိုဝ်း IT မႃးၵမ်ႉၸွႆႈ ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ် မီးၼမ်ႉၵတ်ႉလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၼႂ်းၽႃႇသႃႇၵၢၼ်သွၼ် ၶေႃႈၶၼ်ပၢၵ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ၵၢၼ်သွၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉ တၢင်းႁိုင် ၵၢၼ်သွၼ် 6 လိူၼ် (December - May)